September 6, 2012

Family isn't a word


Mijn vakantie is niet bepaald verlopen hoe ik het wou. Ten eerste: ik had veel herexamens. Ten tweede: daardoor ben ik al sinds juli aan het studeren. Ten derde: mijn papa heeft mijn mama verlaten. En vooral met dat laatste had - en heb - ik enorm veel moeite. Mijn ouders zijn sinds maart dit jaar 20 jaar getrouwd. 25 jaar samen. Ze zijn dus al een koppel voor meer dan de helft van hun leven.

Sinds ik zelf een serieuze relatie heb, heb ik door dat liefde effectief een werkwoord is. En een sterk werkwoord. Als je in een relatie zit mag je de andere niet for granted nemen; je mag nooit té zeker zijn van elkaar, maar een zeker vertrouwen hebben is wel op zijn plaats; je moet moeite blijven doen - maar zie dit niet te groot: de kleine dingen maken meestal het verschil; wees nog steeds verwonderd over de dingen die hij/zij voor je doet of gewoon 'goed doet'; accepteer elkaars kleine trekjes, iedereen heeft er en er zal altijd wel en bij eender wie iets zijn dat je niet aanstaat. Ik kan begrijpen dat je na 25 de ander 'gewoon' wordt, dat de spanning misschien wat verdwenen is, dat je niet meer dezelfde interesses hebt... Maar anderzijds begrijp ik dat ook helemaal niét: want als het niet 'goed' zit tussen twee mensen, dan blijven ze niet meer dan 20 jaar samen, dan maken ze samen geen grote reizen, dan maken ze geen plannen om samen aan zee te gaan wonen... Je voelt al snel of iemand bij je past of niet en mochten mijn ouders niet bij elkaar passen, dan waren ze volgens mij al veel sneller uit elkaar gegaan.

Maar mijn papa is veranderd. 2 jaar geleden zat hij plots in zijn midlifecrisis (of dat dachten we althans): hij begon drastisch te vermageren - hoewel hij nooit dik is geweest of een buikje heeft gehad - en te sporten, ergerde zich aan alles wat mijn broer, mama of ik deden (een appel eten voor tv, typen op de laptop of een stukje chocolade nemen was een reden voor een opmerking), was constant 'aan het werk' en was gewoon tout court een afwezige papa en echtgenoot. Wij, mijn broer en ik, konden hier wel mee leven; na je zestiende ben je (buiten financieel) niet meer zo afhankelijk van je ouders. Maar voor mijn mama deed de afwijzing, het gratuit beschouwen van alles wat ze deed, het gebrek aan aandacht en complimentjes enorm veel pijn.

De 'buitenwereld' heeft hier niet zo veel van gemerkt. De familie en enkele vrienden van mijn ouders wisten wel dat het niet zo goed ging tussen hen, maar iedereen hoopte - en dacht - dat het wel weer goed zou komen. En ik ook! Diep in je hart wil je toch dat je ouders voor altijd samenblijven en gelukkig zijn en blijven. Ook al heb ik mama soms gezegd dat ze beter verdiende dan papa en tegen papa zei ik dat hij mama niet waard was. Want nog zoiets: mijn mama is, al zeg ik het zelf, een droomvrouw. Verzorgend, punctueel, liefdevol, een uitstekende kokkin, waardig, avontuurlijk en er nog goed uit zien ook (47 jaar, can you believe it?)... Ze heeft zichzelf weggecijferd voor mijn papa en haar kinderen, haar eigen talenten onderkent, mijn papa alle ruimte gegeven om carrière te maken en hem ook alle ruimte gegeven om naar 'zichzelf' op zoek te gaan toen hij pas in zijn midlifecrisis zat.

En dat laatste had ze beter niet gedaan: 2 weken geleden is uitgekomen dat mijn vader mijn mama (en daarmee ook ons) al twee jaar bedriegt en beliegt. Er waren eigenlijk veel redenen om dat al vroeger te denken: er zat een slot op zijn iPhone, hij kon nooit een dagje verlof nemen, vertrok naar zijn werk om 7 uur 's morgens en kwam naar huis om 7 uur 's avonds, 'werkte' zelfs op vakantie, hij wou het perfecte lichaam hebben (voor wie?), had soms een late vergadering... Mijn mama heeft hem altijd op zijn woord vertrouwd, wat zeg ik: ze vertrouwde hem blindelings. Het slot op zijn iPhone, het late werken - we dachten dat hij 'werk verslaafd' was en noemde hem al lachend 'licht autistisch'. Het sporten en vermageren (en veel nieuwe en dure kleren kopen) schreven we toe aan zijn wanhopige drang om jong te blijven. Geen seconde heb ik gedacht dat mijn papa mijn mama bedroog, want 'dat gebeurt altijd in de boekjes, in de films of bij iemand anders', toch?

Mijn mama - zo braaf als ze is - zei dat ze hem nog zou kunnen vergeven mocht het nu enkele keren gebeurd zijn (verliefd zijn kan je niet tegenhouden) maar mijn papa leidde gewoon een dubbelleven. Zijn hele leven was één leugen geworden en de grootste dupe daarvan is mijn mama. Want mama zag - en ziet - mijn papa graag, mama was tevreden met hoe alles verliep, mama is niet veranderd, mama wil geen 'nieuwe kans' of 'een nieuw leven'. Mijn mama heeft niet voor al deze dingen gekozen die haar nu overvallen en dat is zo... hard. Allereerst heeft papa mijn mama een ontzettend negatief zelfbeeld gegeven (voortdurende afwijzing kan een mens heel erg kwetsen) en nu 'ruilt' hij haar van de ene op andere dag in voor een andere vrouw.

Misschien zullen sommigen wel denken: "Je papa is voor zijn eigen geluk gegaan". Maar als alle mensen zo egoïstisch zouden zijn als mijn papa, waar gaat de wereld dan naartoe? En hoe kun je nog aan je relatie werken als je al een andere relatie hebt? Papa, je hebt vroeger gekozen voor een rechtenopleiding in plaats van toneel aan Herman Teirlinck, maar met de vertoning die je nu 2 jaar hebt opgevoerd was je vast en zeker met grote onderscheiding geslaagd bij de laatste. Ik hoop dat je weet wat je achterlaat. En ik hoop dat ik mijn papa van vroeger weer kan ontmoeten, ooit.

* Ik begrijp dat jullie, lezers, wat verward zijn door deze heel persoonlijke tekst; maar ik deel zo veel (goede) persoonlijke dingen op mijn blog, dus de slechte mogen hier voor mij ook op. De fotoverslagen over onze reis naar Italië zet ik deze week verder, ongeacht mijn veranderde thuissituatie. De reacties op deze post staan uiteraard uitgeschakeld, niemand hoeft hier op te reageren.

** Het is niet mijn bedoeling om dit te dramatiseren; ik weet dat er heel veel mensen uit elkaar gaan en ik ken veel mensen met gescheiden ouders, maar toch, ik kan er (nog) niet mee om. Vooral door de manier waarop...